นโยบายและการดำเนินงานด้านการสนับสนุนความเท่าเทียมและการเข้าถึงสำหรับบุคคลที่มีภาวะทุพพลภาพของจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยตระหนักถึงความสำคัญของการสร้างสภาพแวดล้อมที่เท่าเทียมและเอื้อต่อการเรียนรู้ของทุกคน โดยเฉพาะกลุ่มผู้ที่มีภาวะทุพพลภาพหรือความต้องการพิเศษ มหาวิทยาลัยได้กำหนดนโยบายและมาตรการด้านการเข้าถึงและการสนับสนุนที่ชัดเจน เพื่อให้ทุกคนในรั้วจุฬาฯ สามารถใช้ชีวิต เรียนรู้ และทำงานได้อย่างเต็มศักยภาพ

การดำเนินงานดังกล่าวครอบคลุมทั้งการให้คำปรึกษาและการสนับสนุนเชิงจิตสังคม การปรับปรุงสิ่งอำนวยความสะดวกในพื้นที่มหาวิทยาลัย บริการเฉพาะด้านสำหรับผู้พิการ โครงการส่งเสริมโอกาสทางการศึกษาและการทำงาน ตลอดจนการจัดนโยบาย “การจัดสิ่งอำนวยความสะดวกที่เหมาะสม” (Reasonable Accommodation) พร้อมงบประมาณสนับสนุนอย่างต่อเนื่อง เพื่อให้สอดคล้องกับพันธกิจของมหาวิทยาลัยในการส่งเสริม ความเท่าเทียม ความหลากหลาย และการไม่เลือกปฏิบัติ

หน่วยงานดูแลและสนับสนุนนิสิตผู้พิการ

จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย มีสำนักงานที่ดูแลและให้บริการแก่นิสิตพิการ ชื่อว่า CU Student Corner  ตั้งอยู่บริเวณศาลาพระเกี้ยวชั้นล่าง (ตรงข้ามศูนย์หนังสือจุฬาฯ) เป็นหน่วยงานภายใต้ฝ่ายทุนการศึกษาและบริการนิสิตที่มีบทบาทสำคัญในการดูแลและส่งเสริมศักยภาพของนิสิตพิการในรั้วจุฬาฯ โดยเน้นการให้บริการแบบองค์รวม ทั้งในด้านการเรียน การใช้ชีวิต และการเตรียมพร้อมสู่การทำงาน

[ https://www.sa.chula.ac.th/en/ ]
[ https://www.sa.chula.ac.th/service/cu-student-corner-%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%94%E0%B8%B9%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%B0%E0%B9%83%E0%B8%AB%E0%B9%89%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%81/ ]

โครงการสนับสนุนเงินอุดหนุนทางการศึกษาสำหรับนิสิตพิการ

กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม ได้จัดให้มีโครงการสนับสนุนเงินอุดหนุนทางการศึกษาสำหรับนิสิตพิการในระดับปริญญาตรี ซึ่งเป็นโครงการส่งเสริมโอกาสและการเข้าถึงของนิสิตผู้พิการ โดยนิสิตของจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยซึ่งเป็นผู้พิการสามารถประสานสอบถามรายละเอียดและยื่นคำร้องขอรับทุนดังกล่าวได้ผ่านทาง CU Student Corner

สำหรับการขอรับการสนับสนุนเงินอุดหนุนการศึกษา เป็นความสมัครใจ ของนิสิตพิการในการขอรับสิทธิ  รัฐบาลกำหนดอัตราค่าใช้จ่ายที่ให้อุดหนุนไม่เกินขอบเขตที่กำหนดไว้ และนิสิตต้องมีคุณสมบัติครบตามกำหนด

[ https://www.sa.chula.ac.th/fund/%E0%B8%97%E0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B8%AA%E0%B8%B3%E0%B8%AB%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%95%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3/ ]

โครงการจ้างงานผู้ที่มีภาวะทุพพลภาพ หรือผู้พิการ

ในระดับบุคลากร จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยซึ่งบริหารงานโดยยึดหลักความเท่าเทียม เคารพสิทธิมนุษยชน ความเสมอภาค และไม่เลือกปฏิบัติ สำนักบริหารทรัพยากรมนุษย์ซึ่งเป็นหน่วยงานที่รับผิดชอบงานด้านทรัพยากรบุคคล จึงได้มีโครงการจ้างงานผู้ที่มีภาวะทุพพลภาพ หรือผู้พิการ ซึ่งเป็นโครงการส่งเสริมโอกาสและการเข้าถึงของบุคคลผู้พิการ เพื่อส่งเสริมให้เกิดการจ้างงานที่มีคุณค่าอย่างเท่าเทียมและเป็นธรรม ซึ่งในปัจจุบันหลายหน่วยงานภายในมหาวิทยาลัยก็มีบุคลากรผู้ซึ่งพิการที่มีความสามารถทำงานร่วมอยู่ด้วยจำนวนหลายคน

[ https://www.hrm.chula.ac.th/th/home/disabilities-potential ]

การจัดพื้นที่และสิ่งอำนวยความสะดวกที่เหมาะสม (Reasonable Accommodation) เพื่อให้ผู้พิการสามารถเข้าถึงได้ง่าย

จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยให้ความสำคัญกับการจัดพื้นที่ และสิ่งอำนวยความสะดวกที่เหมาะสมต่าง ๆ” (Reasonable Accommodation) สำหรับผู้พิการหรือผู้ที่มีภาวะทุพพลภาพ ทั้งนิสิต บุคลากร และบุคคลภายนอก เพื่อส่งเสริมการใช้ชีวิตในมหาวิทยาลัยอย่างสะดวกและเท่าเทียม โดยมีทั้งนโยบายและการดำเนินงานในการพัฒนาระบบกายภาพและการจัดการสิ่งแวดล้อมพื้นที่การเดินเท้าภายในมหาวิทยาลัยเพื่อรองรับผู้ใช้วีลแชร์และผู้พิการทางสายตา โดยออกแบบและก่อสร้างอาคารหลายแห่ง พร้อมทางลาดสำหรับวีลแชร์ ให้สัญญาณสัมผัสรวมทั้งอักษรเบรลล์ ดำเนินการบำรุงรักษาทางเท้าในมหาวิทยาลัยอย่างสม่ำเสมอและเหมาะสมให้อยู่ในสภาพสมบูรณ์ ไม่ขรุขระ ไม่กีดขวาง และปรับขนาดทางลาดสำหรับรถเข็นที่เชื่อมต่อกับถนนสายหลักเพื่อไม่ให้แคบเกินไปสำหรับผู้ใช้ หลักการออกแบบเพื่อ  ทุกคน (Universal  Design) และสอดคล้องตามพระราชบัญญัติส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการ 2550 มาตรา 37 และกฎกระทรวงกำหนดสิ่งอำนวยความสะดวกในอาคารสำหรับผู้พิการหรือทุพพลภาพ และคนชรา พ.ศ. 2548 [ http://www.sustainability.chula.ac.th/th/report/3373/ ]

รวมไปถึงการจัดงบประมาณสนับสนุนรายปีจากกองทุนและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องของจุฬาฯ เช่น สำนักบริหารระบบกายภาพซึ่งเป็นหน่วยงานกลางที่รับผิดชอบด้านอาคาร สถานที่ พื้นที่และสิ่งอำนวยความสะดวกทั้งหมดของมหาวิทยาลัย สำนักบริหารทรัพยากรมนุษย์ เป็นหน่วยงานกลางที่รับผิดชอบงานด้านทรัพยากรบุคคลและสำนักบริหารกิจการนิสิต เป็นหน่วยงานกลางที่รับผิดชอบงานด้านการดูแลและพัฒนานิสิต เพื่อใช้ในการปรับปรุงอาคาร สถานที่ เครื่องมือและสิ่งอำนวยความสะดวกต่าง ๆ รวมทั้งการจัดโครงการและกิจกรรมส่งเสริมโอกาสและการเข้าถึงสำหรับผู้พิการทุกคน

ตัวอย่างเช่น อาคารจามจุรี 5 ที่มีการดำเนินการปรับปรุงและได้รับรางวัลชมเชย “อาคารที่เอื้อต่อคนพิการ พ.ศ. 2563” จากกระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์  ทั้งนี้ ทางจุฬาฯ ยังไม่หยุดการพัฒนาและปรับปรุงอาคารเพื่อเอื้อต่อการใช้ชีวิตของผู้ที่มีภาวะทุพพลภาพหรือผู้พิการเพื่อเป็นการอำนวยความสะดวกและความใส่ใจในการเรียน การทำงาน และการติดต่อกับจุฬาฯ ต่อไปในอนาคต

ห้องพักสำหรับผู้พิการ หอพักนิสิตจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

หอพักนิสิตจุฬาฯ ได้มีการจัดห้องพักเฉพาะสำหรับนิสิตพิการ ซึ่งออกแบบตามหลักการใช้งานที่สะดวก ปลอดภัย และเป็นสัดส่วน เอื้อต่อการใช้ชีวิตของนิสิตพิการ เช่น

• พื้นที่ภายในห้องกว้างขวาง เหมาะสำหรับการใช้รถเข็น พร้อมเฟอร์นิเจอร์ที่มีความสูงเหมาะสม
• ห้องน้ำพร้อมราวจับ ออกแบบให้สามารถใช้งานได้อย่างปลอดภัย มีพื้นที่หมุนรถเข็นได้อย่างสะดวก
• ประตูและทางเข้าแบบไร้ขั้นบันได พร้อมระบบความปลอดภัยที่เป็นมิตรต่อผู้ใช้งาน
• แปลนห้องที่ชัดเจน แสดงการจัดวางเฟอร์นิเจอร์ที่เหมาะสม เช่น เตียง โต๊ะเขียนหนังสือ ตู้เสื้อผ้า และห้องน้ำในตัว

การจัดห้องพักในลักษณะนี้สะท้อนให้เห็นถึงความใส่ใจของมหาวิทยาลัยในการส่งเสริมความเท่าเทียม และให้โอกาสนิสิตพิการได้ใช้ชีวิตในรั้วจุฬาฯ อย่างสะดวกสบายและมีความเท่าเทียมกับนิสิตคนอื่น ๆ

[ https://rcuchula.com/rcu_web/index.php/aboutus/room-for-disable ]

ห้องพักสำหรับผู้พิการ หอพักบุคลากรจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

การปรับปรุง หอพักจุฬานิเวศน์ ซึ่งเป็นหอพักสำหรับบุคลากร ให้เป็นไปตามข้อกำหนดล่าสุดตามพระราชบัญญัติควบคุมอาคาร ทั้งในด้านระบบป้องกันอัคคีภัยและทางออกฉุกเฉิน เพื่อเสริมสร้างความปลอดภัยให้แก่ผู้พักอาศัยโดยเฉพาะผู้พิการ นอกจากนี้ มหาวิทยาลัยยังได้ดำเนินการปรับปรุงอาคารเก่าอื่น ๆ ให้รองรับการใช้งานของผู้พิการอย่างเหมาะสม อาทิ การติดตั้งทางลาด พื้นที่หมุนรถเข็น ประตูทางเข้าแบบไร้ขั้นบันได และห้องสุขาที่ได้มาตรฐาน การดำเนินการดังกล่าวมุ่งลดอุปสรรคที่จำกัดความสามารถในการเข้าถึงและใช้งานพื้นที่ต่าง ๆ ของมหาวิทยาลัย อันเป็นการส่งเสริมสิทธิและความเสมอภาคให้แก่ผู้พิการ ตลอดจนผู้มาใช้บริการทุกคนอย่างแท้จริง [ https://www.hrm.chula.ac.th/th/home/disabilities-potential ]

โครงการและกิจกรรมส่งเสริมโอกาสและการเข้าถึง รวมทั้งบริการสนับสนุนสำหรับผู้พิการ

นอกเหนือจากการดูแลทางด้านกายภาพแล้ว ในแต่ละปี จุฬาฯ ยังมีการจัดโครงการและกิจกรรมส่งเสริมโอกาสและการเข้าถึง รวมทั้งบริการสนับสนุนเฉพาะสำหรับผู้พิการเป็นประจำอย่างต่อเนื่อง ทั้งการให้คำปรึกษาทางวิชาการและการปรับตัวด้านการเรียนจากอาจารย์ที่ปรึกษาและรุ่นพี่ การจัดหาและให้ยืมอุปกรณ์ช่วยการเรียน เช่น เครื่องขยายเสียง เครื่องอ่านอักษรเบรลล์ หรือซอฟต์แวร์สนับสนุน และกิจกรรมอื่น ๆ ตัวอย่างเช่น

จุฬาฯ สนับสนุนผู้พิการผ่านโครงการตู้จำหน่ายสินค้าอัตโนมัติในมหาวิทยาลัย

จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยให้ความสำคัญต่อการเคารพสิทธิมนุษยชน ความเสมอภาคและความหลากหลายของบุคคลในทุกมิติ โดยเฉพาะอย่างยิ่งผู้ที่มีความบกพร่องทางร่างกายหรือผู้พิการ มหาวิทยาลัยพร้อมให้การส่งเสริมและสนับสนุนอาชีพแก่ผู้พิการ ตามนโยบายความเท่าเทียมด้านการบริหารทรัพยากรมนุษย์ของจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย โดยสำนักบริหารระบบกายภาพ และสำนักบริหารทรัพยากรมนุษย์ ร่วมกับกรมส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการ กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ สนับสนุนพื้นที่ในมหาวิทยาลัยเป็นที่ตั้งของ “ตู้อิ่มใจ” ตู้จำหน่ายสินค้าอุปโภคบริโภคอัตโนมัติ เช่น บะหมี่กึ่งสำเร็จรูป ขนมขบเคี้ยว และเครื่องดื่ม โดยไม่คิดค่าเช่าพื้นที่และค่าสาธารณูปโภค รายได้หลังหักค่าใช้จ่ายจากการซื้อสินค้าต่างๆ ในตู้จำหน่ายสินค้าอัตโนมัติจะมอบให้แก่ผู้พิการเป็นประจำทุกเดือน

[ https://shorturl.asia/D8unN ]

Siam Square Walking Street For All

จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย โดยสำนักงานจัดการทรัพย์สิน (PMCU) ร่วมกับพันธมิตรจิตอาสาเพื่อคนพิเศษ มูลนิธิ Five For All และสภาสังคมสงเคราะห์จัดงาน Siam Square Walking Street For All ระหว่างวันที่ 2-3 พฤศจิกายน 2567 ณ Siam Square Walking Streetร่วมสร้างสังคมที่เท่าเทียมด้วยการเปิดโอกาสให้คนพิการได้แสดงศักยภาพและความสามารถผ่านโชว์รูปแบบต่างๆ ทั้งเดินแบบ ร้องเพลง เล่นดนตรี เต้น รวมถึงสนับสนุนผลิตภัณฑ์จากผู้พิการที่นำอาหาร เครื่องดื่ม สินค้า Handmade งานคราฟท์ ผลงาน Art Able มาจำหน่าย พร้อมชวนแต่งกายด้วยสีชมพู Pinky of Special สะท้อนความสดใสของคนพิเศษ

กิจกรรมนี้จัดขึ้นเพื่อส่งเสริมพัฒนาศักยภาพและความสามารถของผู้พิการทุกประเภทให้มีความภาคภูมิใจในศักยภาพของตนเอง เพื่อให้เกิดการยอมรับในสังคม สร้างโอกาสสู่การมีรายได้ เพื่อสร้างแรงบันดาลใจให้กับบุคคลอื่นๆ สร้างความเท่าเทียมในสังคมอย่างยั่งยืน ด้วยการชวนคนพิเศษแขนงต่างๆ จัดกิจกรรมร่วมกัน

“สยามสแควร์” พื้นที่แห่งโอกาสสำหรับทุกคนในสังคมด้วยการออกแบบพื้นแบบไร้รอยต่อ รองรับคนทุกกลุ่มด้วย Universal Design ผลักดันให้เมืองเดินได้เดินดี สำหรับทุกเพศ ทุกวัย ทุกสภาพร่างกาย 

[ https://www.chula.ac.th/en/news/202824/ ]
[ https://www.chula.ac.th/news/196497/ ]

โครงการศิลปะสำหรับเด็กกลุ่มพิเศษ ภาวะดาวน์ซินโดรม โดยการใช้ศิลปะการถ่ายภาพ

คณะศิลปกรรมศาสตร์ จัดโครงการศิลปะสำหรับเด็กกลุ่มพิเศษ ภาวะดาวน์ซินโดรม โดยการใช้ศิลปะการถ่ายภาพ บันทึกภาพช่วงเวลาสำคัญ นำมาผ่านกระบวนการมีส่วนร่วมของนิสิตคณะศิลปกรรมศาสตร์ ผู้ปกครอง นำมาถ่ายทอดความทรงจำ ความรู้สึก และความภาคภูมิใจ ผ่านผลงานศิลป์ร่วมสมัย การสร้างสรรค์ผลงานศิลปะในรูปแบบ Photographic Collage Arts โดยกิจกรรมนี้ดำเนินการร่วมกับมูลนิธิ Five for All และนาฏยศาลาหุ่นละครเล็ก โจหลุยส์ เมื่อวันที่ 7 พฤษภาคม 2568

นักเรียนกลุ่มพิเศษดังกล่าว ได้เรียนรู้ศิลปะไทยแขนงนาฏศิลป์และการเชิดหุ่นละครเล็ก ผสมผสานศิลปะด้านภาพถ่าย ทำให้พวกเขาเกิดความภาคภูมิใจในตนเองและศิลปวัฒนธรรมไทยที่ได้มีส่วนร่วม โดยกิจกรรมนี้คณะศิลปกรรมศาสตร์มีความภาคภูมิใจในการคืนสิ่งดี ๆ สู่สังคมผ่านงานศิลปะ

[ https://www.facebook.com/FineAppliedArtsCHULA/posts/pfbid0kaZ3gqJ1cZj9EYQYYfbVdAEdbCjRQYTtKcHCERjHMPPYLZi8KHzRyaXhcwPrBxFbl?rdid=SxdKchiU2sX7yhmq ]