จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย: สานพลังความร่วมมือเพื่อสุขภาวะที่ดีของโลก
ในโลกที่เต็มไปด้วยความท้าทายด้านสุขภาพ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยยืนหยัดเป็นประภาคารแห่งความหวัง ด้วยการทุ่มเทขับเคลื่อน เป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน (SDG) ข้อที่ 3 ขององค์การสหประชาชาติ—สุขภาพและความเป็นอยู่ที่ดีของทุกคน ผ่านเครือข่ายความร่วมมือที่ทอดยาวจากชุมชนท้องถิ่นสู่เวทีโลก
มหาวิทยาลัยได้สร้างสรรค์ศูนย์วิจัยระดับโลกสองแกนหลัก คือ ศูนย์วิทยาศาสตร์สุขภาพโรคอุบัติใหม่ โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย (EID) และ ศูนย์วิจัยวัคซีน คณะแพทยศาสตร์ จุฬาฯ (ChulaVRC) ที่ไม่เพียงแต่พิทักษ์สุขภาพของคนไทย แต่ยังเป็นผู้นำในการกำหนด แนวทางปฏิบัติที่ดีที่สุดระดับสากล เพื่อจัดการโรคอุบัติใหม่และส่งเสริมสุขภาพของมนุษยชาติ สนับสนุน SDG ข้อที่ 17 ด้านการสร้างหุ้นส่วนเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน
ศูนย์วิจัยวัคซีน จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย (Chula VRC)
[ https://www.chulavrc.org/ ]
รากฐานที่แข็งแกร่ง: สร้างผลกระทบในระดับท้องถิ่น
เมื่อโรคอุบัติใหม่คุกคามชุมชน ศูนย์ EID กลายเป็นเกราะป้องกันชั้นแรก ศูนย์ฯ ทำงานอย่างใกล้ชิดกับเจ้าหน้าที่สาธารณสุขในพื้นที่ เปลี่ยนงานวิจัยทางวิทยาศาสตร์ชั้นสูงให้กลายเป็นเครื่องมือที่ใช้งานได้จริงในสนาม จากการพัฒนาวิธีการวินิจฉัยโรคจากตัวอย่างที่หลากหลาย—ไม่ว่าจะเป็นน้ำนมแม่ น้ำคร่ำ น้ำเชื้อ น้ำลาย หรือเนื้อเยื่อจากอวัยวะต่างๆ—ศูนย์ฯ ช่วยให้การตรวจสอบโรคเป็นไปอย่างรวดเร็วและแม่นยำยิ่งขึ้น
ไม่เพียงแต่การวิจัย การบูรณาการงานวิจัยเข้ากับการอบรมเจ้าหน้าที่สาธารณสุขในชุมชนยังช่วยสร้างศักยภาพในการรับมือกับโรคระบาดได้ทันท่วงที ทำให้ชุมชนท้องถิ่นมีภูมิคุ้มกันที่เข้มแข็งต่อภัยคุกคามด้านสุขภาพ
ในขณะเดียวกัน ChulaVRC ก็สานต่อพันธกิจนี้ด้วยการร่วมมือกับสถาบันการศึกษาและโรงพยาบาลชั้นนำของประเทศ อาทิ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ และมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี เพื่อสร้างระบบนิเวศนวัตกรรมด้านวัคซีนและสุขภาพ ที่ทำให้ชุมชนเข้าถึงวัคซีนและความรู้ด้านการป้องกันโรคได้ง่ายขึ้น
เสาหลักแห่งชาติ: เสริมสร้างความมั่นคงทางสุขภาพของไทย
จุฬาฯ ไม่เพียงเป็นมหาวิทยาลัย แต่คือศูนย์กลางแห่งความมั่นคงทางสุขภาพของชาติ ศูนย์ EID ประสานงานอย่างใกล้ชิดกับกระทรวงสาธารณสุขและกรมควบคุมโรค ในการตรวจวินิจฉัยและยืนยันผู้ติดเชื้อโรคต่างๆ รวมถึงโควิด-19 ข้อมูลที่ได้จากศูนย์ฯ กลายเป็นเข็มทิศสำคัญในการวางแผนป้องกันการระบาดและปกป้องชีวิตผู้คนนับล้าน
ChulaVRC ยกระดับความมั่นคงนี้สู่มิติใหม่ ด้วยการพัฒนาวัคซีนที่ปลอดภัย มีประสิทธิภาพ และเข้าถึงได้ สำหรับโรคที่คุกคามสุขภาพของคนไทย—โควิด-19 ไข้เลือดออก HIV โรคฉี่หนู และภูมิแพ้ไรฝุ่น
ความร่วมมือระหว่างศูนย์ฯ กับหน่วยงานไทยและบริษัทชั้นนำอย่างไบโอเนท-เอเชีย ทำให้เกิดฐานการผลิตวัคซีน mRNA ภายในประเทศ พร้อมกับการพัฒนาวัคซีน ChulaCov19 ที่ใช้เทคโนโลยี mRNA รุ่นที่สอง (Bivalent) ซึ่งผ่านการทดลองทางคลินิกทั้งในไทยและออสเตรเลีย
ความสำเร็จนี้มีความหมายอย่างยิ่ง: ไทยสามารถผลิตวัคซีนคุณภาพระดับสากลได้ด้วยตนเอง ไม่ต้องพึ่งพาการนำเข้าอีกต่อไป พร้อมเสริมความมั่นคงทางสุขภาพในระยะยาว
นอกจากนี้ ChulaVRC ยังมองไปข้างหน้าด้วยการพัฒนาวัคซีนสำหรับโรคระบาดในอนาคตและโรคที่เป็นปัญหาสาธารณสุขระยะยาว พร้อมสร้างมาตรฐานการผลิตที่เข้าถึงได้และราคาย่อมเยา เพื่อให้ทุกคนได้รับการคุ้มครอง
เชื่อมโลก: ความร่วมมือและการวิจัยระดับนานาชาติ
ในยุคที่โรคระบาดไม่รู้จักพรมแดน จุฬาฯ เข้าใจดีว่าการแก้ปัญหาต้องอาศัยพลังแห่งความร่วมมือระหว่างประเทศ ศูนย์ EID และ ChulaVRC จึงขยายเครือข่ายงานวิจัยสู่เวทีโลก ผ่านการทำงานร่วมกับองค์กรชั้นนำระดับโลก เช่น องค์การอนามัยโลก (WHO) USAID และ กระทรวงกลาโหมสหรัฐอเมริกา
ศูนย์ EID มีส่วนร่วมในโครงการวิจัยสำคัญระหว่างประเทศ อาทิ โครงการ PREDICT ของ USAID เพื่อสร้างเครือข่ายนักวิจัยและพัฒนาห้องปฏิบัติการด้านโรคอุบัติใหม่ งานวิจัยของศูนย์ฯ เน้นด้าน Human-animal interface (Zoonoses) เพื่อระบุสัตว์พาหะและพื้นที่เสี่ยง—ป้องกันโรคระบาดก่อนที่จะลุกลาม
ศูนย์ฯ ยังทำงานร่วมกับ WHO ในการฝึกอบรมประเทศสมาชิกในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ 11 ประเทศ และสนับสนุนการพัฒนามาตรฐานสากลด้านการป้องกันโรคอุบัติใหม่ สร้างเครือข่ายป้องกันที่แข็งแกร่งทั่วภูมิภาค
ChulaVRC ก้าวไปอีกระดับด้วยการทำงานร่วมกับนักวิจัยระดับโลก โดยเฉพาะศาสตราจารย์ Drew Weissman แห่งมหาวิทยาลัยเพนซิลเวเนีย (ผู้ได้รับรางวัลโนเบลสาขาสรีรวิทยาหรือการแพทย์ ปี 2023) และสถาบันสุขภาพแห่งชาติของสหรัฐฯ (NIH) ในการพัฒนาวัคซีน mRNA
ความร่วมมือเหล่านี้ไม่เพียงแต่นำเทคโนโลยีล้ำสมัยมาสู่ไทย แต่ยังช่วยให้ประเทศไทยมีส่วนร่วมในการทบทวนแนวทางเปรียบเทียบและพัฒนา international best practice ในการจัดการโรคอุบัติใหม่และการส่งเสริมสุขภาพระดับโลก—สนับสนุน SDG ข้อที่ 17 ด้านความร่วมมือเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน
มาตรฐานระดับโลก: สร้างแนวทางปฏิบัติที่ดีที่สุด
ด้วยเครือข่ายความร่วมมือที่ทอดยาวจากชุมชนท้องถิ่นสู่เวทีโลก ศูนย์ EID และ ChulaVRC กลายเป็นผู้นำในการกำหนดมาตรฐานสากลสำหรับการจัดการโรคอุบัติใหม่
ตัวอย่างที่โดดเด่นคือการพัฒนา COVID-19 Mass Spectrometry Test—เทคโนโลยีการตรวจที่สามารถตรวจหาไวรัสและโปรตีนที่เกี่ยวข้องได้รวดเร็ว แม่นยำ และตรวจประชากรจำนวนมากในราคาประหยัด เทคโนโลยีนี้เป็นตัวอย่างของนวัตกรรมที่เกิดจากการผสานความรู้ระหว่างประเทศเข้ากับบริบทท้องถิ่น
ความร่วมมือทั้งหมดนี้ช่วยพัฒนาขีดความสามารถของประเทศไทยทั้งด้านงานวิจัย การป้องกัน และการจัดการวัคซีน ตลอดจนสร้างมาตรฐานแนวทางปฏิบัติที่ดีที่สุดระดับสากล ที่ประเทศอื่นๆ สามารถนำไปปรับใช้ได้
ศูนย์วิทยาศาสตร์สุขภาพโรคอุบัติใหม่ โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย
[ https://www.trceid.org/home ]
บทสรุป: จากจุฬาฯ สู่โลกที่มีสุขภาพดีกว่า
การดำเนินงานผ่านศูนย์ EID และ ChulaVRC ของจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย แสดงให้เห็นว่าการทำงานร่วมกันข้ามพรมแดนและข้ามสาขาสามารถสร้างผลกระทบที่ยิ่งใหญ่ได้—จากการปกป้องสุขภาพของชุมชนท้องถิ่น การเสริมความมั่นคงทางสุขภาพของชาติ ไปจนถึงการกำหนดมาตรฐานสากลที่ปกป้องสุขภาพของมนุษยชาติ
การทำงานเชิงรุกและการสร้างหุ้นส่วนความร่วมมือนี้สนับสนุน SDG ข้อที่ 3 (สุขภาพและความเป็นอยู่ที่ดี) และ SDG ข้อที่ 17 (ความร่วมมือเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน) อย่างเป็นรูปธรรม เพื่อสร้างโลกที่มีสุขภาพดีและเท่าเทียมกันสำหรับทุกคน
ที่มา
- ศูนย์วิทยาศาสตร์สุขภาพโรคอุบัติใหม่ โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย
- ศูนย์วิจัยวัคซีน จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
- คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
SDG ที่เกี่ยวข้อง
อื่นๆ
จุฬาฯ ชงแก้ปัญหาขยะทะเลจากบนบก เสนอรัฐคุมใช้พลาสติกแบบครั้งเดียวทิ้งในบริการส่งอาหาร (Food Delivery)
ขยะพลาสติกจากธุรกิจส่งอาหารกำลังเป็นปัญหาใหญ่ในสังคมเมืองโดยเฉพาะหลังจากที่ภาครัฐออกมาตรการล็อกดาวน์เพื่อควบคุมการแพร่ระบาดของไวรัสโควิด-19 ห้ามให้ประชาชนออกมารับประทานอาหารนอกบ้าน ส่งผลให้ธุรกิจส่งอาหารเติบโตอย่างก้าวกระโดด ในขณะเดียวกลับสร้างปัญหาใหญ่ที่ส่งผลกระทบต่อระบบนิเวศทางทะเลตามมาอย่างที่ไม่มีใครคาดคิดนั่นคือปริมาณบรรจุภัณฑ์พลาสติกและพลาสติกแบบใช้ครั้งเดียวทิ้งมีจำนวนมหาศาล และกลายเป็นขยะทันทีหลังบริโภค
รูปแบบที่อยู่อาศัยที่เหมาะสมกับผู้สูงอายุไทยเพื่อส่งเสริมสุขภาพกาย สุขภาพใจ ภายใต้แนวคิดชุมชนที่เป็นมิตรกับผู้สูงอายุ
ปัจจุบันประเทศไทยได้กลายเป็นสังคมสูงวัย ตั้งแต่ พ.ศ. 2548 โดยปัญหาสุขภาพทั้งทางกาย และจิตใจ ยังคงเป็นปัจจัยที่สำคัญหนึ่งของผู้สูงอายุ ในด้านที่อยู่อาศัยพบว่า ผู้สูงอายุในประเทศไทยส่วนใหญ่ถึงร้อยละ 92.44 ต้องการที่จะอยู่อาศัยในที่อยู่อาศัยเดิม และต้องการปรับปรุงที่อยู่อาศัย และสภาพแวดล้อมให้เหมาะสมกับผู้สูงอายุ ตามแนวคิด การสูงวัยในถิ่นเดิม (Aging in place) ปัจจัยสำคัญคือ ที่อยู่อาศัยต้องถูกออกแบบให้เป็นที่อยู่อาศัยที่สามารถเข้าถึงได้ ซึ่งจำเป็นต้องมีความเกี่ยวโยงกับชุมชนที่ต้องดำเนินการปรับสภาพแวดล้อมของชุมชนให้เอื้อต่อการใช้ชีวิตของผู้สูงอายุเช่นเดียวกัน
โครงการปทุมวัน Zero Waste: เครือข่ายการจัดการขยะในกรุงเทพมหานคร ช่วยลดขยะเศษอาหารมากกว่า 2,000 ตัน
ความร่วมมือจากโครงการต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นในเขตปทุม มีเป้าหมายในการลดปริมาณขยะที่เข้าสู่กระบวนการฝังกลบที่มีมากถึง 207 ตัน/วัน เป็นการนำองค์ความรู้และประสบการณ์จากการจัดการขยะภายในถ่ายทอดสู่ภาคี เครือข่ายภาครัฐ และเอกชน ทำให้ใน 7 เดือนที่ผ่านมาประสิทธิภาพในการลดและแยกขยะภายในเขตเพิ่มขึ้น โดยเฉพาะขยะเศษอาหารที่แยกออกมาได้มีจำนวน 2,148 ตันและถูกจัดการอย่างเหมาะสม ซึ่งถ้าหากขยะเศษอาหารเหล่านี้ปะปนกับขยะอื่น จะสามารถก่อให้เกิดการปลดปล่อยก๊าซเรือนกระจกได้ถึงประมาณ 5,456 ตันคาร์บอนไดออกไซด์เทียบเท่า
CU Innovations for Society ภารกิจกู้วิกฤติโควิด-19 เพื่อคนไทย
“นวัตกรรมจุฬาฯ” รับใช้ชาติกู้สถานการณ์โควิด-19 ดูแลคนไทยครบทุกมิติทั้งป้องกัน (Prevent) ปกป้อง (Protect) และรักษา (Cure) ช่วยแก้ปัญหาและยกระดับคุณภาพชีวิตคนไทย ทั้งยังสามารถต่อยอดขยายไปยังประเทศเพื่อนบ้านในเอเชีย